Ի՞նչ է ցանցային մարկետինգը
••••••••••
Հասկանալու համար սա, նախ պետք է հասկա-նանք, թե ի՞նչ է բիզնեսը:
Բիզնեսն` ապրանք և սպառող կապն է: Կարճ ասած` կա ապրանք, և պետք է լինի սպառող, այլապես դա բիզնես չի կարող լինել:
Էական չէ, թե ապրանքն ինչ բնույթի է: Այն կարող է լինել առարկայի, ծառայության կամ ինֆորմացիայի տես-քով:
Բայց շատ էական է, որ առաջարկվող ապրանքն ունենա պահանջարկ, ինչի հիման վրա էլ ստեղծվում է գնորդական բազան, այսինքն՝ սպառողների խումբը: Բնա-կանաբար, սպառողը հենց գնորդն է:
Չնայած, որ «բիզնես» բառը շատերին վախեցնում է, այնուամենայնիվ բոլոր մարդիկ զբաղվում են բիզնեսով՝ նույնիսկ չգիտակցելով դա:
ԲՈՒՀ ավարտած, մասնագիտություն ձեռք բերած մարդն իր մասնագիտական ունակություններն առաջար-կում է գործատուներին, որոնք այս դեպքում հանդիսա-նում են սպառողներ: Գործատուն էլ Ձեր գնորդն է, ով վճարում է Ձեր մասնագիտական, կամ թեկուզ և ոչ մասնագիտական ունակությունների դիմաց: Ձեր աշխատավարձը հենց այդ գինն է: Եթե դուք լավ եք տիրապետում Ձեր մասնագիտությանը, ապա Ձեր «ապրանքը» թանկ կլինի, այսինքն՝ ավելի բարձր աշխատավարձ կվճարեն Ձեր ունակությունների դիմաց:
Հասարակ բանվորն էլ իր ֆիզիկական ուժն է որպես ապրանք վաճառում և իր հերթին փորձում է սպառող գտնել, և որևէ գործատու՝ որպես սպառող, որպես գնորդ գնում է այդ մարդուց նրա ֆիզիկական ունակությունները: Բայց բանվորը կամ ցանկացած այլ աշխատանք փնտրող մարդ չի գիտակցում, որ զբաղվում է բիզնեսով:
Դասախոսը նույնպես զբաղվում է բիզնեսով: Դա-սախոսի ապրանքն ինֆորմացիան Է, իսկ այդ ինֆորմացիայի սպառողը՝ ուսանողը: Դասախոսը նույնպես չգիտի, որ ինքն էլ զբաղվում է բիզնեսով:
Մատնահարդարը ևս իր բիզնեսով է զբաղվում: Նա ունի եղունգներ հարդարելու ունակություն: Նրան նույն-պես հարկավոր է գնորդ կամ սպառող (ինչպես կուզեք, անվանեք), ով կվճարի մատնահարդարի ունակության գինը:
Մի խոսքով, եթե մինչ այս վախենում էիք բիզնես բառից և գտնում էիք որ դա Ձերը չէ, հիմա կարծում եմ հասկացաք, որ վախենալ պետք չէ, քանի որ դուք արդեն իսկ զբաղվում եք բիզնեսով:
Ամենադժվարը սպառողական կամ գնորդական բազայի ստեղծումն է: Կապ չունի, թե հատկապես ինչ բնույթի ապրանք ունեք: Սպառող գտնելու համար առաջին հերթին գովազդելու եք Ձեր ապրանքը: Ենթադրենք, դուք ավարտել եք ԲՈՒՀ-ը, ձեռք եք բերել մասնագի-տություն, և Ձեզ պետք է աշխատանք: Այսինքն պետք է գտնեք գործատու, ում պետք կլինեն Ձեր մասնագիտական ունակությունները: Առաջին հերթին դուք կգովազդեք Ձեր ծանոթ-բարեկամների շրջանակում Ձեր «ապրանքը». «Ես նոր եմ ավարտել, ունեմ իրավաբանի մասնագիտություն, որևէ հարմար աշխատատեղ կարո՞ղ է իմանաք, սիրելի՛ բարեկամներ և ծանոթներ»: Սա արդեն գովազդ է, որ նշանակում է. «Ո՞վ կվճարի ինձ իմ ապրանքի դիմաց»: Ապրանքը իրավաբանի՝ Ձեր մասնագիտությունն է: Եթե բարեկամները Ձեզ չեն կարողանում օգնել Ձեր մասնագիտությունը սպառելու հարցում, դուք, ստիպված, նույն գովազդը տեղադրելու եք ինտերնետում. «Հարգելի գործատուներ, ես այսպիսի մասնագիտություն ունեմ, խնդրում եմ իմ մասնագիտությունը գնել ինձնից»:
Բայց դուք չեք գիտակցում, որ գովազդում եք Ձեր ապրանքը: Կամ չեք ցանկանա ընդունել, որ սա ամենաիսկական գովազդն է, քանի որ, ամենայն հավանականությամբ, «գովազդ» բառը Ձեզ դուր չի գալիս: Բնականա-բար դուք նախընտրում եք ստաբիլ աշխատավարձով աշխատանք, իսկ սա նշանակում է, որ Ձեզ հարկավոր է այնպիսի սպառող, ով ամեն ամիս ստաբիլ գին կտա Ձեր մասնագիտական ունակությունների դիմաց` աշխատավարձի տեսքով: Սա նշանակում է, որ ենթագիտակցորեն հասկանում եք, որ շատ ավելի լավ է, երբ Ձեր ապրանքը ստաբիլ ամեն ամիս կամ ամեն օր գնում են Ձեզնից (եթե օրավարձով եք աշխատում): Սրան կանդրադառնանք քիչ անց:
Մասնագիտական կամ այլ ունակությունները, ցավոք, հնարավոր չէ շատ վաճառել: Այսինքն դուք Ձեր ապրանքը կարող եք առաջարկել մաքսիմում 2 կամ 3 գնորդի կամ սպառողի: Այսինքն` դուք կարող եք մաքսիմում 2 կամ 3 տեղ աշխատել կամ մաքսիմում 2 կամ 3 գործատու կարող է Ձեզ վճարել Ձեր ունակությունների դիմաց: Չե՛ք կարող աշխատել 100 գործատուի մոտ: Այս սահմանափակումը թույլ չի տալիս, որ Ձեր բիզնեսն աճի, ու բնականաբար հնարավոր չէ երբեք աշխատավարձից 10 անգամ ավելին վաստակել:
Ենթադրենք, դուք մատնահարդար եք: Օրվա մեջ կարող եք ընդամենը 10 մարդու եղունգ հարդարել: Եթե Ձեր ունակության գինը 2000 դրամ է, կնշանակի օրեկան մաքսիմում կվաստակեք 20.000 դրամ. ոչ ավելի: Քանի որ օրն ունի 24 ժամ, պետք է հասցնեք քնել և մի շարք առօրյա այլ գործողություններ կատարել: Եվ եթե նույնիսկ 100 հոգի ցանկան գնել Ձեր մասնագիտական ունակությունը, միևնույն է, դուք կարող եք ընդամենը 20.000 դրամի սպառել Ձեր ունակությունը: Նման բիզնեսը երբեք չի ծաղկի ժամանակի սղության պատճառով:
Դասախոսը կամ բանվորը նույնպես չեն կարող անսահմանափակ կամ մեծ քանակությամբ վաճառել իրենց գիտելիքը կամ ֆիզիկական ուժը, էլի նույն ժամա-նակի սղության պատճառով: Մի խոսքով` նման բիզնեսը չի կարող մեծ եկամուտ բերել և հարստացնել մարդուն:
Այստեղից կարելի է եզրակացնել, որ ցանկացած ապրանք ոչ միայն իր գինն ունի, այլև պահանջում է որոշակի ժամանակահատված, սպառման ենթարկվելու համար:
Եվ բնակաբար կարելի է շահաբեր համարել այն ապրանքն, որի սպառման համար մեծ ժամանակ չի պահանջվում:
Ավելի շահաբեր է այն ապրանքը, որը ենթակա է ստաբիլ սպառման:
Այս երկուսը միասին բիզնեսը դարձնում են պարզապես իդեալական: Վարձու աշխատանքի դեպքում, եթե նույնիսկ ապրանքը (ինֆորմացիա, ունակություն) ստաբիլ պահանջարկ ունի, միևնույն է երկար ժամանակ է պահանջվում սպառման համար:
Օրինակ, եթե դասախոսը կամ բանվորը կարողա-նային միանգամից 10 տեղ աշխատել, բնականաբար 10 անգամ ավելի մեծ եկամուտ կունենային, քանի որ 10 անգամ ավելի շատ կսպառեին իրենց ապրանքը:
Այժմ գիտակցորեն ընկալենք թե ինչու է ավելի լավ, երբ մեր ապրանքն ստաբիլ ամենօրյա կամ ամենամսյա սպառում ունի:
Դիտարկենք սննդամթերքի խանութը և ասենք համակարգիչների խանութը: Ենթադրենք երկու դեպքերում էլ ունենք 100 հոգանոց գնորդական բազա:
Սննդի խանութի դեպքում, այս 100 գնորդները (սպարողները), ստաբիլ ամեն օր սննդամթերք կգնեն այդ խանութից ու ամեն օր ստաբիլ եկամուտ կբերեն, քանի որ սննունդն այնպիսի ապրանք է, որն ամենօրյա պահան-ջարկ ունի, թեկուզ և միայն հացը, ամեն օր կգնեն այդ խանութից բոլոր 100 գնորդները:
Համակարգիչների խանութի դեպքում 100 գնորդ-ները 1 անգամ կգնեն համակարգիչը և վերջ, 2-3 տարի նրանք ոտք չեն դնի այդ խանութ: Այսինքն այդ նույն 100 հոգին չեն ապահովի ամենօրյա կամ ամենամսյա որոշակիորեն ստաբիլ եկամուտ, քանի որ ոչ ոք ամեն օր, կամ ամեն ամիս համակարգիչ չի գնում: Այսինքն, այս դեպքում ստիված ենք անընդհատ նոր գնորդներ փնտրել, 100-ը դարձնել 200, 300-1000, որպեսզի ամեն օր, կամ ամիս կարողանանք եկամուտ ունենալ:
Տեսե՛ք.
Մի դեպքում, եթե նույնիսկ այս 100 գնորդների քանակը չավելանա, միևնույն է, երկար ժամանակ (մի քանի տարի նույնիսկ) ստաբիլ որոշակի եկամուտ կունենանք ամե՛ն օր, ամե՛ն շաբաթ, ամե՛ն ամիս, ամե՛ն տարի:
Մյուս դեպքում՝ մեծ հավանականությամբ կփակենք մեր համակարգչային խանութը, հատկապես, եթե այն փոքրիկ քաղաքում է գտնվում ու քիչ թվով բնակչություն ունի քաղաքը:
Հիմա հասկանանք, թե գնորդական բազան ոնց է ստեղծվում (կամ սպառողական բազա):
Վերը խոսեցինք այն մասին, որ ցանկացածն էլ առաջին հերթին գովազդում է իր ապրանքը, լինի դա առարկա, թե` մասնագիտություն:
Գովազդը միայն այն չէ, ինչ տեսնում եք հեռուստա-տեսությամբ, եթե նույնիսկ մեկի մասին լավն եք խոսում, կամ թեկուզ` վատը, դա ևս գովազդ է: «Շատ համեղ ճաշեր է եփում մայրիկը», - սա նույնպես գովազդ է:
«Երեկ շատ գեղեցիկ աղջկա տեսա մեր բակում»- սա նույնպես գովազդ է: Ցանկացած ներկայացում, գովք, վատաբանություն, ինչն ընդգծում է որևէ երևույթի, որևէ առարկայի, որևէ մարդու լավ կամ վատ կողմերը, կարողությունները, տեսակը, բնույթը - գովազդ է :
Գովազդը կարող է որևէ շահ հետապնդել և կարող է ոչ մի շահ չհետապնդել, «երեկ մի գեղեցիկ աղջիկ տեսա»-այս գովազդը ոչ մի շահ չի հետապնդում:
«Գուրգենը վատ մարդ է», սա նպատակ է հետապնդում՝ դիմացինի մոտ վատ կարծիք առաջացնելու դեպի Գուրգենը:
Եթե ընդունում եք, որ գովազդը մեր կյանքի անբա-ժանելի մասն է, ապա անցնենք առաջ:
Գնորդական (սպառողական) բազայի ստեղծումն առանց գովազդի պարզապես անհնար է:
Եվ ինչպես արդեն նշեցինք, գովազդի համար առաջին թիրախը մեր ծանոթ բարեկամների շրջանակն է:
Պատկերացրեք դուք սովորել եք մատնահարդարի մասնագիտություն, և ուզում եք Ձեր մասնագիտությունը վերածել փողի: Բնականաբար նախ և առաջ Ձեր սեփա-կան եղունգներից կսկսեք: Կհարդարեք Ձեր սեփական եղունգները և այսպիսով կխնայեք Ձեր գումարը:
Այսինքն, եթե մինչ այդ դուք վճարում էիք մեկ այլ մատնահարդարի, ապա այս դեպքում վճարում եք ինք-ներդ Ձեզ: Այսինքն Ձեր առաջին հաճախորդը` (գնորդ, սպառող) կլինեք դուք ինքներդ` ամենահավատարիմ հաճախորդը: Ձեզանից հետո կանցնեք Ձեր տան անդամ-ներին, մայրիկին, քույրիկին, հետո ընկերուհիներին, հարևանուհիներին կգովազդեք Ձեր մատնահարդարման ունակությունը, և արդյունքում կունենաք մի փոքրիկ գնորդական (սպառողական) բազա` բաղկացած Ձեզանից, տան անդամներից, հարևանուհիներից, ընկերուհիներից,
քեռու, մորաքրոջ աղջիկներից: Կարող ենք նկարել ահա այսպես…
Դուք փաստորեն ստեղծեցիք փոքրիկ բիզնես, ունենալով մատներ հարդարելու ունակություն (տվյալ դեպքում դա է ձեր ապրանքը) և ստեղծելով կլիենտական (գնորդական, սպառողական) փոքրիկ բազան: Ենթադրենք ընդհանուր հաշվով 10 հաճախորդ ենք գտել Ձեր ծանոթ բարեկամների շրջանակից, ովքեր ամիսը մեկ անգամ օգտվում են Ձեր ծառայություններից: Մատներ հարդարե-լու գինն էլ ասենք 2000 դրամ է, նշանակում է ամսական կունենաք 20.000 դրամ ստաբիլ եկամուտ: ՈՒ եթե մինչ այս համարում էիք, թե բիզնեսը չի կարող ստաբիլ եկա-մուտ բերել, փաստորեն սխալվում էիք: Ինչքան էլ գործար-քային համարենք սա, իսկ գործարքայինն ասոցացվում է ոչ ստաբիլ եկամուտի հետ, միևնույն է, ստաբիլ 20.000 դրամ ամեն ամիս կստանաք Ձեր բիզնեսից:
Հիմա եկեք մի քիչ մեծացնենք մեր եկամուտը: Եկա-մուտը կմեծանա, եթե շարունակենք մեծացնել մեր հաճախորդների թիվը:
Ենթադրենք դուք կարող եք սպասարկել օրական 5 մարդու: Սա նշանակում է, որ Ձեր ժամանակը օրվա մեջ կբավականացնի ընդհամենը 5 հաճախորդի սպասարկե-լու: Այսինքն ամսական 5*30օր=150 հաճախորդի կարող եք սպասարկել, իսկ դա 150*2000=300.000 դրամ եկամուտ կկազմի: Բայց նախ պետք է գտնել մնացած 140 հաճախոր-դին: Քանի որ Ձեր ծանոթ բարեկամների շրջանակը սպառվել է, ստիպված եք անծանոթների մեջ հաճախորդ-ներ փնտրել: Ու կրկին պետք կգա գովազդը:
Կարող եք դուրս գալ փողոց ու պատահական ան-ցորդներին առաջարկել Ձեր ծառայությունը, կարող եք սոցիալական կայքերում նամակներ ուղարկել անծանոթ աղջիկներին: Կարող եք հայտարարություններ տեղադրել ինտերնետում, կամ քաղաքի շենքերի պատերին հայտա-րարություններ փակցնել, և կարող եք հեռուստատեսությամբ գովազդել, եթե այդքան փող ունեք գովազդի գինը վճարելու համար: Կամ կարող եք այս բոլորը միանգամից անել:
Ամեն դեպքում սա կկոչվի տրադիցիոն կամ ավան-դական բիզնես, ու հավանականությունը չնչին է, թե այս տեսակ գովազդներով կկարողանաք գտնել Ձեր 140 հաճա-խորդներին:
Բա՛յց .
Կա ևս մի տարբեակ գտնելու այդ 140 հաճախորդներին:
Դուք մտածում եք, որ եթե դուք ունեք 10 ծանոթ բարեկամ, ուրեմն բոլոր մարդիկ էլ կունենան մի 10 ծանոթ բարեկամ: Կունենան նաև Ձեր 10 հաճախորդները: Ու այս հանգամանքը հաշվի առնելով` դուք Ձեր 10 հաճախորդներին այսպիսի առաջարկ եք անում.
«Հարգելի հաճախորդներ, դուք էլ Ձեր հերթին խոր-հուրդ տվեք Ձեր ծանոթ բարեկամներին՝ գան ինձ մոտ հարդարեն իրենց եղունգները, ու ես Ձեզ Ձեր օգնության դիմաց կվճարեմ Ձեր բերած ամեն գնորդից 500 դրամ»:
Սա նշանակում է, որ դուք ստիպված եք հրաժարվել 2000 դրամից և 1500 դրամով եղունգներ հարդարել, իսկ 500 դրամը կտաք Ձեր այն հաճախորդին, ով Ձեզ նոր հա-ճախորդ կբերի:
Օրինակ՝ դիմացի հարևանուհին իր մորաքրոջ աղջկան Ձեզ մոտ է ուղարկում որպես հաճախորդ և դուք հարևանուհուն վճարում եք 500 դրամ այն 2000-ից, որը Ձեզ կվճարի նոր հաճախորդը:
Այս տարբերակով Ձեր հաճախորդները շահագր-գռված կլինեն ինչքան հնարավոր է շատ մարդու խոր-հուրդ տալ, որպեսզի օգտվեն Ձեր ծառայությունից: Հնա-րավոր է մեկ - երկուսին Ձեր առաջարկը չհետաքրքրի, բայց մի քանիսին անպայման կհետաքրքրի ու կստացվի ահա այս նկարի պես`
Դուք նույն առաջարկը կանեք նաև նոր հաճախորդներին և այդ նոր հաճախորդներն էլ իրենց հերթին ձեզ նոր հաճախորդներ կբերեն, որպեսզի գումար վաստակեն:
Տեսե՛ք.
Ենթադրենք հարևանուհին իր 10 ծանոթ – բարեկամներին բերել է Ձեզ մոտ և այդ նոր 10 հաճախորդները նույնպես ամեն ամիս իրենց եղունգները հարդարում են Ձեզ մոտ, սա նշանակում է, որ հարևանուհին նույնպես ամեն ամիս ստաբիլ 5000 դրամ է ստանալու: Այս ձևով շատ արագ կարող եք կառուցել Ձեր հաճախորդական բազան ու ոչ թե 150 հոգանոց, այլ շատ ավելի մեծ թվով հաճախորդական բազա:
Պարզապես Ձեր ժամանակը չի հերիքի այդքան մարդու սպասարկել:
ԱՀԱ! Սա հենց ցանցային բիզնեսն է, կամ ցանցա-յին մարկետինգը: Սա շատ ավելի էֆեկտիվ ու հեշտ միջոց է գնորդական բազա ստեղծելու: Մատնահարդարումը կարող եք փոխարինել մեկ այլ ապրանքով կամ ծառայությամբ: Եթե մեղր եք արտադրում, կարող եք մեծ քանակությամբ մեղր սպառել այս ոճով: Իրավաբան եք, կարող եք այս ձևով շատ հաճախորդներ գտնել: Սննդամթերքի կամ էլեկտրատեխնիկայի բիզնեսով եք զբաղվում՝ օգտագործեք այս ոճը և շատ արագ կանցնեք բոլորից և հաջողություն կունենաք:
Ու հիշե՛ք
Փոքրիկ հնարամտությունը կարող է հրաշքներ գործել, իսկ հարստանալու համար առաջին հերթին հնարամտություն է պետք: Ցանկացած գործ կարելի է ավելի հեշտ և արդյունավետ տարբերակով կատարել, եթե ունեք հնարամտություն:
Եթե չունեք՝ օգտվեք հնարամիտ մարդկանց խոր-հուրդներից: Եթե Ձեր ապրանքը (ինֆորմացիան, ունա-կությունը, ծառայությունը) ամենօրյա կամ ամենամսյա սպառման պահանջարկ ունի - այս ձևով կայուն, ստաբիլ ամենամսյա եկամուտը ապահովված կլինի:
Ընտրեք ճի՛շտ ապրանք, ընտրեք ճի՛շտ սպառման ոճ և հաջողությունն իրեն երկար սպասեցնել չի տա:
Ցանցային բիզնեսը կամ մարկետինգը՝ ֆիրմա չէ, այլ ընդամենը գնորդական բազա ստեղծելու տարբերակ, որից օգտվում են առավել խելացի ֆիրմաները: